Welk aardbeienplantje produceert de grootste aardbeien? De kinderen uit groep 8 van de Lorentzschool uit Hilversum kregen de primeur om in het Technolab Yuverta in Naarden antwoord te geven op deze vraag. Gehuld in witte laboratoriumjassen vergeleken zij het DNA van aardbeien.
Met de uitkomst van het onderzoek konden zij een boer adviseren welke plant hij het beste kon kopen. WisMon ontwikkelt in opdracht van STO het Gooi het onderwijsaanbod voor de bezoekende basisscholen aan de vier Technolabs binnen de regio. Hierbij wordt er nauw samengewerkt met de vier betrokken vo-scholen, waaronder Yuverta in Naarden. Voor Yuverta maakten ze een les binnen het thema ‘groen’ over DNA waarbij de leerlingen praktisch aan de slag gaan met DNA-onderzoek rondom de “beste aardbei”. Joyce Neeskens ontwikkelde het lesmateriaal. Samen met projectcoördinator en trainer Maartje Mol begeleidde zij de scholieren.
DNA-onderzoek op de basisschool
Joyce: ‘We vroegen ons af waarom we scholieren niet op de basisschool al kunnen laten kennismaken met DNA-onderzoek. Het is iets dat steeds meer terugkomt in de samenleving. Denk aan coronatesten die gemeengoed zijn geworden en de mogelijkheid van het kweken van supergewassen en babygroenten. Leerlingen ontdekken wat ze met DNA kunnen doen, in welke beroepen ermee wordt gewerkt en of ze bijpassende vaardigheden bezitten zoals nauwkeurigheid.’
Pipetteren is leuk
Na uitleg van de opdracht, gingen de kinderen in groepjes van vier aan de slag met DNA-samples van verschillende soorten aardbeien. Met ingespannen gezichten pipetteerden ze de samples in een machientje waarin de zogeheten gelelektroforese plaatsvindt. Het machientje trekt het DNA door een soort gel waardoor er een patroon ontstaat. De kinderen kunnen de verschillende patronen vergelijken en zo tot hun conclusie komen. Joyce: ‘Vooral het pipetteren vonden ze erg leuk, terwijl dat heel gefocust en rustig moest gebeuren. Omdat ze dat zo netjes deden kwamen er mooie resultaten uit. Ze konden allemaal een goed advies uitbrengen aan de boer.’
Superaardbei
Naast de hoofdopdracht werden de kinderen uitgedaagd om een ‘superaardbei’ te ontwerpen. Joyce: ‘Ze zijn driftig gaan schetsen hoe deze eruit moest komen te zien. Een vierkante aardbei is misschien handiger stapelen in het bakje. En: willen we nog wat aan de smaak veranderen? Hier kwamen hele leuke verschillende dingen uit.’
Echt iets voor mij
Voor het ontwerpen van de superaardbei willen Joyce en Maartje in het vervolg meer tijd uittrekken. Ook is het de bedoeling dat de leerlingen afsluitend in hun groepje gaan reflecteren. Wat ging goed, minder goed, welke vaardigheden komen erbij kijken, welke beroepen zijn er. Joyce: ‘Maar ook nadenken over hoe wenselijk het is om aan DNA te sleutelen. Kan het gevaren opleveren?’ Hier kwamen ze deze testochtend niet aan toe, ook omdat de kinderen dolgraag nog even bij de boerderijdieren van Yuverta wilden kijken. Joyce besluit: ‘Ik was blij dat alles zo goed lukte en de kinderen waren echt enthousiast. Een paar reageerden met: “Ik zie mezelf dit wel doen later” en: “Zo nauwkeurig werken is echt iets voor mij.” Het was een superleuke en geslaagde dag!’
Leerkrachten van groepen 7 en 8 werkzaam in het Gooi kunnen zich hier aanmelden voor een bezoek aan het Technolab in Naarden.